Home Introduction Persons Geogr. Sources Events Mijn blog(Nederlands)
Religion Subjects Images Queries Links Contact Do not fly Iberia
This is a non-commercial site. Any revenues from Google ads are used to improve the site.

Custom Search
Quote of the day: Urgulania's influence, however, was so f
Notes
Display Latin text
Display Dutch text


Ovid XIII Chapter 1: 1-122 The debate over the arms: Ajax speaks
Next chapter
Return to index
When the captains were seated, and the rank and file were standing, in a circle, around them, Ajax, master of the seven-layered shield, leapt up, and, fired with indignation, he looked back fiercely at the Sigean shore, and the ships beached on the shore, and, pointing to them, he said: 'It is in front of these vessels I plead my cause, and Ulysses opposes me, by Jupiter! Yet he did not hesitate to give way before Hector's blazing torches, which I resisted, which I drove away from the boats. But then, it is less risky to battle using lying words, than to fight with fists, and I am not prompt to speak, as he is not to act. I am as powerful in the fierce conflicts of the battle, as that man is in talk. I do not think however that I need to mention my deeds to you, Pelasgians, since you have seen them: let Ulysses tell you of his that are conducted without witness, in which night is the only sharer! I confess the prize I seek is great: but my rival detracts from the honour of it. There is nothing magnificent for Ajax in it, however great the thing is, if Ulysses has aspired to it. He has already won the prize in this contest, since when he is defeated he can say he fought it out with me. As for me, if my courage were in doubt, my noble birth is a powerful argument, a son of Telamon, he who, under brave Hercules, captured the walls of Troy, and sailed in the ship from Pagasae, with the Argonauts, to Colchis. Telamon's father was Aeacus, who judges there, among the silent dead, where Sisyphus,son of Aeolus rolls his heavy stone. Lofty Jupiter acknowledges Aeacus and confesses him to be his son: so Ajax is third in descent from Jove. Yet even this ancestry would not further my cause, if I did not share it with great Achilles. Our fathers, Peleus and Aeacus, were brothers: Achilles was my cousin, I ask for my cousin's weapons! Why are you, Ulysses, the son of Sisyphus, and similar to him in your capability for fraud and trickery, involving an alien race in the affairs of the Aeacidae? Are the arms denied me because I took up arms first, and without being rooted out, and shall he seem the better man who seized his weapons last, and shirked the fight with a pretence of madness, until Palamedes, son of Nauplius, the shrewder man, uncovered this cowardly spirit's deceit, and dragged him to the weapons he shunned? Shall he own all, who wanted none: shall I, who was the first to put myself at risk, be denied honour, and my cousin's gifts? If only his madness had been real, or been believed, and this exhorter to crime had never been our companion against the Phrygian fortresses! Then Lemnos would not hold you, to our shame, Philoctetes, son of Poeas, of whom they say that, hidden in the woodland caves, you move the stones, now, with your laments, calling down on Laertes's son the curses that he deserves, and, if there are gods, do not curse in vain! Now, alas, he who was sworn to the same conflict as ourselves, one of our captains, heir to Hercules's arrows, weakened by sickness and hunger, clothed and fed by the birds, employs the arrows, that fate intended for Troy, in firing at birds! Still, he is alive, because he did not accompany Ulysses further: luckless Palamedes would have preferred to be left behind also: he would have been alive, or at least have died an irreproachable death: that man there, remembering all too well the exposure of his own supposed madness, accused him of betraying the Greek cause, and uncovered gold, he had previously hidden, as evidence of the fabricated charge. So, by abandonment or death, he has drawn the strength of Achaea: that is how Ulysses fights, that is why he is to be feared! Though he be greater than Nestor, the true, in eloquence, I will never believe that his desertion of Nestor in battle was anything but a crime. When Nestor implored Ulysses's help, weary as he was with old age, and slowed by a wound to his horse, he was abandoned by his companion. Diomede, son of Tydeus, is well aware that I am not inventing the charge: he called Ulysses repeatedly, by name, and reproached his cowardly friend for running away. The gods look down, with the eyes of the just, at human dealings! Look, he who gave no help needs it: and as he had abandoned Nestor, so he would have been abandoned: he himself had established his own precedent. He shouted to his companions. I approached, and saw him, trembling and pale, and shaking with fear of impending death. I thrust out the mass of my shield, and covered him as he lay there, and (small cause for praise in that) I saved his cowardly life. If you go through with this contest, let us revisit that spot: revisit the enemy, your wound, and your usual cowardice, hide behind my shield, and contend with me under it! Yet, after I had snatched him up, he who was granted no strength to stand, because of his wounds, ran for it, not slowed by his wounds at all. Hector approaches, and, with him, leads the gods to battle, and brave men as well as you are terrified, Ulysses, when he rushes onwards, such is the fear he brings. I felled him to the ground with a huge rock hurled from a distance, as he was exulting in the success of his bloodthirsty slaughter. When he challenged one warrior to meet him, I withstood him. You wished the lot would fall to me, Achaeans, and your prayers were answered. If you ask what the outcome of that conflict was I was not beaten by Hector. See, the Trojans bring fire and sword, and Jupiter himself, against the Greek ships: where now is the eloquent Ulysses? Surely I, with my own breast, shielded the thousand ships, your hope of return: grant me the arms for all that fleet. Yet, if I may speak the truth, the arms search for greater honour than I do, to be linked to my glory, and the arms seek out Ajax, not Ajax the arms. Let the Ithacan compare with these things his killing of Rhesus, and of cowardly Dolon, his taking captive Helenus, Priam's son, and his theft of Pallas's image, the Palladium: nothing performed in daylight, nothing without Diomede present. If ever you grant the armour for such worthless service, divide it, and let Diomede have the greater share of it. Nevertheless why give them to the Ithacan, who carries things out secretly, and always unarmed, deceiving the unsuspecting enemy with his tricks? The gleam of the helmet, radiant with shining gold, will reveal his scheming, and show where he hides. The Dulichian's head beneath Achilles's helmet, will not bear so great a weight, and the spear-shaft, from Pelion, cannot be anything but heavy and burdensome for his arm, unsuited to war, and the shield, with its engraved design of the vast world, will not be fit for that cowardly left hand born for stealing. Perverse man, why do you go after a prize that will cripple you, one that, if it is given you in error by the Achaean people, will be a reason for being despoiled by the enemy, not feared by them? And running away, in which you surpass everyone, you master-coward, will turn out to be a slow game for you, if you are carrying such a weight. Add to that your shield that is rarely used in battle, and uninjured, and mine split in a thousand places from fending off spear-thrusts, that needs a new successor. Finally (what is the use of words?) let us be seen together in action! Send out the brave hero's arms into the middle of the enemy ranks: order them to be recovered from there, and let the retriever be equipped with what he retrieves.'

Events: Trojan war, middle part, Odysseus and Palamedes, Odysseus and Ajax

Zelfs Achilles’ schild, dat kennelijk wou laten zien van wie het was, riep strijd op: wapens vochten om Achilles’ wapens. Wie eiste ze op? Geen Diomedes, geen Agamemnon, geen Menelaus, geen ander die dat waagde; alleen Ajax, de zoon van Telamon en Odysseus, de zoon van Laërtes, toonden zoveel eigendunk en eerzucht. Agamemnon schoof de lastige beslissing van zich af en vermeed wrok door de Griekse leiders in het scheepskamp bijeen te roepen tot een scheidsrecht: zij moesten beslissen wie de wapens kreeg!

De leiders namen plaats en toen het leger rond hen stond, trad Ajax, buiten zichzelf van woede, naar voor. Bars en boos liet hij zijn blikken over de kustlijn gaan, langs de schepen op het strand, en riep met de armen wijd open:

"Bij Jupiter! Ik mag mijn eer hier, voor de vloot, verdedigen en tegen wie? Odysseus! De man die zonder aarzeling voor Hectors fakkels week, terwijl ik bleef vechten; ik heb de schepen van het vuur gered! Hij vindt het nu dus veiliger met leugens te strijden dan echt te vechten. Maar goed, spreken ligt mij evenmin als vechten hem ligt; en wat ik waard ben op het slagveld, is hij alleen met woorden waard

Toch denk ik, Grieken, dat ik jullie niet over mijn overwinningen hoef te vertellen, want jullie hebben ze gezien. Laat Odysseus liever spreken over de zijne, al dat werk waar niemand anders dan Moeder Natuur van weet… Ik streef naar hoge eer, maar hij bederft de wedstrijd, want een Ajax kan nooit pronken met iets waar ook Odysseus aanspraak op maakte, hoe prachtig het ook is. Odysseus ziet zijn pogingen om de wapens te krijgen al met succes bekroond, want als hij verliest, zal hij bekend staan als de aartsvijand van Ajax, een grote eer voor hem!

Maar zelfs als men niet in mijn kracht gelooft, dan ben ik nog altijd sterker door mijn afkomst. Want ik ben de zoon van Telamon; mijn vader nam onder Hercules’ gezag de burcht van Troje in en voer met het Argosschip van Pagasae naar Colchis; ik ben de kleinzoon van Aeacus die recht spreekt in het rijk van de stille dood, waar Sisyphus zijn zwaar rotsblok rolt. Aeacus wordt door de hoge Jupiter erkend als zijn zoon en ik, Ajax, ben dus de achterkleinzoon van de oppergod! Toch mag die stamboom mij niet helpen, behalve dan dat ik daardoor verwant ben aan de held Achilles: hij was mijn neef, als neef eis ik dan ook zijn wapens op. Maar jij, Odysseus, nakomeling van diezelfde Sisyphus van wie je leugens en bedrog hebt geërfd, wat ben jij in Aeacus’ familie?

Komt mij, die zelfstandig en lang voor hem ten strijde trok, die wapenuitrusting dan niet toe? Verkiest men hem, omdat hij zo traag de wapens opnam en aan de strijd wou ontsnappen door zich als waanzinnige voor te doen, tot zijn laffe leugenpraat ontmaskerd werd door Palamedes? Want die was nog slimmer dan hij en sleurde hem mee naar het slagveld. Krijgt hij nu de beste wapens omdat hij niets van wapens wilde weten? Blijf ik onbeloond en van familiegiften verstoken, ik die altijd als eerste naar het heetst van de strijd ging?

Och, was zijn waanzin echt geweest! Had men hem maar geloofd! Dan zou die man, die nu alleen maar rampen veroorzaakt, nooit met ons naar Troje zijn gekomen... Dan zou Philoctetes ook nooit, door onze schuld, op Lemnos’ strand zijn afgezet... Daar ontroert hij, volgens de laatste berichten, in bossen en spelonken weggedoken, rotsen met zijn geklaag en smeekt hij de goden wraak te nemen op Odysseus, verdiende wraak. Als er echt goden bestaan, laat dan zijn smeekbeden verhoord worden!

Philoctetes zwoer, helaas voor hem, dezelfde eed als wij, hij was een van onze leiders en hij mag de boog en pijlen van Hercules bezitten. Geknakt door pijn en honger dekt hij zich nu met veren en leeft hij van vogels die hij neerschiet met pijlen die voor Troje’s ondergang bestemd waren. Maar goed, hij leeft nog, nu hij van Odysseus af is…

Hoe graag zou ook die arme Palamedes gedeserteerd zijn! Dan was hij niet gestorven en vooral niet zo oneervol: Odysseus, die hem de ontdekking van zijn pseudo-waanzin maar al te kwalijk nam, betichtte hem op valse gronden van landverraad door te wijzen op een goudschat die hij eerst zelf had verstopt! Zo vecht Odysseus, dat maakt hem gevaarlijk.

Hij mag met woorden winnen, zelfs van onze trouwe Nestor, maar nooit zal hij mij overtuigen dat zijn ontrouw aan diezelfde Nestor geen misdaad was. Want toen de vermoeide grijsaard, wiens paard gewond was, Odysseus om hulp riep, liet zijn ‘vriend’ hem in de steek. Dat mijn aanklacht geen leugens zijn, weet Diomedes wel: die heeft hem nog geroepen, ingehaald en hem zijn laffe vlucht verweten.

Ook de goden zien rechtvaardig op het mensdom neer: diegene die geen hulp bood, kreeg geen hulp. Hij kwam in nood en riep om hulp… Ik ging erop af, ik zag hem trillen, hij lag daar lijkwit van angst, bevend voor de naderende dood. Met mijn schild als bolwerk gaf ik hem dekking en redde de slappeling. Niet bepaald een grootse prestatie! Odysseus! Als je graag blijft vechten, denk dan aan dat slagveld. Denk aan de vijand, denk aan je wonden en aan je bange hart. Kom dan weer bij mijn schild schuilen, ik zal je weer dekken.

Nadat ik hem gered had, nam de man, die door de pijn zogezegd niet eens kon staan, opeens de benen, zonder hinder te hebben van zijn verwondingen: Hector naderde, en die heeft de goden aan zijn kant. Waar Hector aanstormt, heerst er paniek. Niet alleen bij jou, Odysseus, maar ook bij echte helden. Zoveel schrik zaait hij! Ik was het die Hector met een kei van ver trof toen hij weer eens te koop liep met zijn bloedige successen. Toen hij ons opriep om met hem te duelleren, heb ik hem heel alleen weerstaan. De hoop van alle Grieken dat ik dat zou kunnen, bleek terecht. Als je naar de afloop van het duel vraagt: ik heb niet verloren…

En toen de Trojanen dankzij Jupiter hun vuur en wapens naar ons scheepskamp brachten, waar was Odysseus toen met al zijn mooie praatjes? Jullie weten dat door mijn moed veel schepen gered zijn, een daardoor jullie kans op terugkeer. Wijs mij in ruil daarvoor die wapens toe! Als ik eerlijk mag zijn, die wapens worden dan wel meer geëerd dan ik, maar ze passen bij mijn roem. Niet Ajax wil die wapens, maar zij willen Ajax! <>Wat zal die man van Ithaka hier tegen inbrengen? Rhesus of Dolon? Moorden op weerloze mannen! De vangst van Helenus? Het Pallasbeeld? Odysseus doet nooit iets bij daglicht en ook nooit zonder Diomedes. Als jullie hem straks de wapens zouden toekennen voor zijn vuile streken, verdeel ze dan en geef het grootste deel aan Diomedes. Wat moet die Ithakees, die altijd ongewapend op tegenstanders afgaat en hen met bedrog verrast, ermee doen? Alleen de glans al van die stralende gouden helm zal hem straks, tijdens het spioneren, in elke hinderlaag verraden! Maar ook Achilles’ helm zal te zwaar zijn voor het hoofd van een eilandvorst en die speer van Pelisch hout kan alleen maar te zwaar zijn voor zijn zwakke armen. Achilles’ schild, waarop heel de wereld gesmeed staat, past niet bij een bange linkerarm die leeft van diefstal!

Zeg schurk, wat wil je met een prijs die jou nog zwakker maakt? Stel dat de Grieken fout beslissen en jij wint, dan zul je geen vrees maar rooflust bij de vijand opwekken. Vluchten, het enige waar je goed in bent, zal moeilijk worden als je zulke zware wapens moet dragen! Voeg daar nog bij dat jij een schild hebt dat nog zo goed als nieuw is, omdat je zelden vecht! Het mijne daarentegen is al duizend maal door pijlen stukgeschoten en is aan vervanging toe. Maar kom, wat doen woorden? Daden bewijzen meer: verplaats Achilles’ wapenuitrusting naar hartje Troje, laat Troje veroveren en wie de wapens terugbrengt, wint de buit…"